“Dat even niets doen zoveel kan opleveren, dat had ik niet verwacht” Dit zegt één van de winnaressen van het verwenarrangement gewonnen tijdens de mantelzorgdagen in 2021. Een bon waar de mantelzorger en degene waarvoor gezorgd wordt twee dagen verwend en verzorgd worden in logeerhuis De Opstap of B&B Woldstee. Al jaren zorgt de winnares voor haar moeder. Helaas is zij kortgeleden opgenomen in een verpleeghuis. Iedereen die in een dergelijke situatie verkeert, weet vast wel dat je het als mantelzorger soms even helemaal gehad hebt. Dat alles wat je op je schouders neemt, even teveel is. Niet omdat je de zorg niet wilt doen, want dat doe je met heel je hart maar het is gewoon veel en soms teveel. Dat ze ook tijd voor zichzelf moet nemen heeft ze door schade en schande door de jaren heen moeten leren. Toch weet ze inmiddels dat je er dan pas echt voor de ander kan zijn. Maar het blijft ingewikkeld. “Doe ik het wel goed, laat ik haar niet in de steek…?” Die vragen blijven regelmatig door haar hoofd spelen. Deze prijs was echter een mooie gelegenheid; een cadeautje dat ze toch niet zomaar voorbij kon laten gaan. Begin maart heeft ze de stoute schoenen aangetrokken en een weekend gepland om naar B&B Woldstee te gaan. Een accommodatie aan de rand van de stad, nog geen 4 kilometer bij haar huis vandaan. Toen ze ontdekte dat ze haar tandenborstel vergeten was, ging ze toch terug naar huis. Ze was wel bang dat ze daardoor over thuis zou gaan nadenken maar dat gebeurde niet. Deze twee dagen hebben haar enorm veel goed gedaan. Ze vertelt: “Zo dichtbij huis heb ik rust en ruimte voor mezelf ervaren. Wat een prachtige plek. Ik kon doen wat ik wilde, heb gewandeld, heb een boek gelezen, heerlijk gegeten en heb vooral genoten van de gastvrijheid van de gastvrouw. Alles mocht en niets hoefde. Ik ben zaterdagmorgen gekomen en ik mocht zondag blijven zolang ik wilde. Wat een luxe. Ik ben er helemaal tot rust gekomen en er echt even uit geweest. Ik kan er zeker weten weer even tegen”.

Ze bedankt de mensen van logeerhuis De Opstap en B&B Woldstee voor deze fantastische prijs. “Het was voor mij een schot in de roos en dat zo dichtbij! Ik ga dit vast en zeker vaker doen”.

Ik kon na een operatie mijn boodschappen niet doen en zelf koken zat er ook niet in. Het fijne in het logeerhuis was de aandacht en het gezelschap. Het voelde als een soort wellness.

Voor mijn operatie hoorden we al van iemand die het in De Opstap naar z’n zin had gehad. Het is hier heerlijk rustig, je hoort ’s avonds helemaal niks en overdag is er volop afleiding.

Wat ik als zeer plezierig ervaar is de sfeer in het huis. Iedereen helpt elkaar, bijvoorbeeld met het koken en samen boodschappen doen. Het is gewoon gezellig en warm in het huis. Het is fijn dat mijn mantelzorger wordt ontlast van de zorg die ze me dagelijks geeft. Wij zijn allebei zeer blij met dit logeerhuis.

De mooie locatie viel me op. Het is licht en ruim in het huis. De kamers zijn groot genoeg en het uitzicht op de groene omgeving is prachtig.

De vrijwilligers zijn vriendelijk en behulpzaam. | Alles mag, maar niets hoefde. Wilde je een handje helpen dan kon dat, wilde je tijd voor jezelf nemen dan was dat ook goed. | De vrijwilligers doen er alles aan om het je naar de zin te maken. | Mijn mantelzorger kon een week naar de familie. | De Opstap heeft mij een veilige plek geboden.

Het viel me op dat er een goede sfeer in het huis hing.

Door: Wike de Boer

Jeanet en Lies, ze waren al heel lang bij elkaar. Ze deden alles samen. Toen Lies (71) een ernstige ziekte kreeg, wilde ze het liefst thuisblijven en voor Jeanet (78) sprak dat vanzelf.

‘Als je partner ziek is dan ga je voor haar zorgen’, vertelt Jeanet terugblikkend met Groningse nuchterheid. ‘Ze noemen het mantelzorg maar ik wou dit gewoon doen’. Toegegeven: het was niet altijd even gemakkelijk. Maar met hulp van de thuiszorg konden ze zich nog behoorlijk goed thuis redden. Totdat Jeanet ongelukkig kwam te vallen en haar voet brak. Haar rechterbeen moest in het gips, voor minimaal zes weken zou ze er mee onder de pannen zijn. In dezelfde tijd kreeg Lies een oproep voor het ziekenhuis. Ze moesten er wel rekening mee houden dat haar herstel lang zou duren………. Ja, ze kregen ook alles tegelijk voor de kiezen.

Hoe moest het verder? Jeanet was niet iemand die zich gemakkelijk uit het veld liet slaan. Maar met die voet kon ze eigenlijk niets, alleen met een rolstoel kon ze zich voorzichtig door het huis voortbewegen. Ze moest het wel erkennen: ‘dit gaat thuis niet meer lukken, dus wat nu?’ ‘ Logeren in De Opstap’ dacht ze ‘misschien zou dat een oplossing voor ons kunnen zijn.’ Jeanet kwam geregeld in het pand van Humanitas en daar hadden ze haar verzekerd dat de verzorging in de Opstap prima was.

Nou, het is wel een idee, vond Lies, die inmiddels in het ziekenhuis verbleef. En dus besloot Jeanet de Opstap te bellen. Gelukkig kon er snel iets worden geregeld en een paar dagen later kwamen twee ontvangstvrijwilligers van de Opstap voor een gesprek naar het ziekenhuis. En ja, het kon, er was een kamer voor Jeanet en Lies beschikbaar. Normaal stond daar één bed, maar zeiden de ontvangstvrijwilligers, als jullie met zijn tweeën willen komen dan is dat geen probleem dan zetten we er gewoon een bed bij.’ Eventueel konden ze een hoog-laag bed krijgen, de thuiszorg kon in de Opstap komen en 24 uur per dag waren er vrijwilligers in het logeerhuis aanwezig.

Op de dag dat Lies uit het ziekenhuis werd ontslagen, vertrokken Jeanet en Lies dus samen naar De Opstap. De eerste indruk die ze daar kregen was: het ziet er gezellig en goed uit

‘Het viel me op dat er een goede sfeer in het huis hing’, vertelt Jeanet. ‘De vrijwilligers waren heel behulpzaam, ze wilden eigenlijk alles wel doen.’ En in de Opstap was je vrij. Jeanet vond het leuk om met de andere gasten te praten en samen in de huiskamer te eten, terwijl Lies meer rust nodig had en de meeste tijd op haar eigen kamer bleef. Je kon naar buiten gaan, wandelen in het park tegenover de Opstap of even verderop wat halen in de supermarkt.

Jeanet bewaart mooie herinneringen aan de drie weken die ze samen met Lies in de Opstap doorbracht. Wat ze bijzonder vond, was de wand met foto’s van alle vrijwilligers aan het eind van de gang: ouderen, jongeren, jonge meiden, vrouwen en mannen. Heel verschillend. Maar toch een team van mensen die graag iets voor een ander wilden doen.

De gasten konden elke avond zelf kiezen wat ze wilden eten. Er waren vrijwilligers bij die erg goed konden koken. Er kwam lekker eten op tafel, veel toetjes ook, met een vruchtensaus of ijs. In de huiskamer stond de koektrommel steevast op tafel en altijd waren er waren er mooie bloemen. En dan die vrijwilligers die zelfs de schone was op je kamer brachten. Wat een luxe!

‘Ze hadden bij Humanitas niets te veel gezegd, de verzorging was prima’, aldus Jeanet. ‘Mocht het in de toekomst weer nodig zijn dan zal ik niet schromen om opnieuw van de Opstap gebruik te maken’.

*Om pricacyredenen zijn de namen van Lies en Jeanet veranderd.

Een interview met Janny (63) woonachtig in de Rivierenbuurt te Groningen

We ontmoetten elkaar, toen ik, als nieuwe vrijwilliger, voor het eerst kennis ging maken met De Opstap. Op dat moment niet vermoedend dat over een week of twee De Opstap dicht zou gaan vanwege het Corona virus. Jullie zaten met nog twee gasten en twee vrijwilligers net aan de lunch, gezellig met elkaar te babbelen. Janny was er net een dag of drie en zei me dat ze het naar haar zin had. Dat het een geschenk uit de hemel was dat ze hier terecht was gekomen. Daar wilde ik wel meer van weten. Waarom ging ze naar De Opstap en hoe beviel haar dat? Drie weken later is Janny thuis; De Opstap moest vanwege de risico’s i.v.m. Corona voor zowel de gasten als de vrijwilligers dicht. We hebben (telefonisch) contact met elkaar. Janny had al ruim 7 maanden last van heftige pijn en uitval in één van haar benen, voordat geconstateerd werd dat ze een hernia had. Een operatie moest dat verhelpen. Ze woont alleen en heeft een zoon, schoondochter en kleinkinderen in Groningen wonen. Zij zijn haar al die maanden enorm tot steun geweest. Veel zaken kon ze, door de voortdurende pijn, niet meer zelf doen. Toen ze op maandag hoorde dat ze vrijdag geopereerd kon worden, vroeg ze zich af hoe het moest gaan na de operatie. Weer een beroep op haar kinderen doen, stuitte haar best tegen de borst. De gemeente gebeld, die haar doorverwees naar het Wij-team. Op zoek naar dat adres op internet viel haar een andere site op, namelijk die van De Opstap, een logeerhuis: wat zou dàt zijn? Nieuwsgierig klikte ze de site aan: haar interesse was gewekt: zouden zij iets voor haar na de operatie kunnen betekenen? Toen ze haar verhaal deed, werd meteen aangegeven dat De Opstap voor haar situatie zeer zeker geschikt zou zijn. Ze wilden direct wel langs komen om een en ander nader te bespreken. Janny was helemaal overdonderd door de snelheid waarmee gehandeld werd. Het bleek een geschenk uit de hemel. Zo werd de hoogte van haar bed gemeten, zodat die in De Opstap net zo hoog gezet werd: goed voor het oefenen straks na de operatie! Wanneer werd ze geopereerd? Op vrijdag? Er was een kamer vrij: ze hielden hem voor haar vast. Toen ze in het ziekenhuis hoorden dat ze naar De Opstap zou gaan, mocht ze de dag na de operatie, op zaterdag (!), er al naar toe. Voor De Opstap geen probleem, ze werd met open armen ontvangen; alles was voor haar al in gereedheid gebracht. Het verblijf werd wat langer dan Janny van te voren had bedacht. Maar wat is ze er achteraf blij mee, dat het mogelijk was om het aanvankelijk gedachte verblijf van 5 dagen te verlengen naar 2 weken! Ze merkte dat ze steun had aan de oplettendheid van de vrijwilligsters als ze bijvoorbeeld toch te lang bleef zitten of vanwege de pijn niet rechtop bleef lopen. Ook het contact met de andere gasten hielpen haar door de soms best moeilijke momenten heen: ze zaten tenslotte allemaal in het zelfde schuitje! Het gaf juist ook afleiding en er werd veel gelachen. En de vrijwilligers? Alleen maar lof: zij zorgden ervoor dat Janny zich helemaal kon concentreren op haar herstel. En toen het iets beter ging, hielp ze mee daar waar het mogelijk was. Maar niets moest, alles mocht. Toch wel wat anders nu ze weer thuis is. Dan valt ze toch wel eens in de valkuil van teveel doen. Nu moet ze zichzelf toespreken om op tijd rust te nemen en dat is soms best lastig. En haar familieleden? Zij waren heel blij dat Janny voor De Opstap gekozen had. Natuurlijk was er vaak contact, maar voor hen was het na zo’n lange periode van mantelzorg heerlijk om die zorgen even niet te hebben. Vooral ook omdat ze zagen dat hun (schoon)moeder het zo prima naar haar zin had. En haar vrienden en kennissen, die dachten aan de hand van haar verhalen en de foto’s dat ze in een luxe hotel zat! Janny kijkt terug op een prima periode in De Opstap. Ooit had ze gezegd: “Ik wil nooit naar een dergelijke voorziening”. Daar denkt zij maar ook haar familie nu heel anders over: “Hoe dankbaar kun je zijn, dat er een dergelijke organisatie als De Opstap is, als je het even niet meer zelf kunt regelen.”

De operatie is geslaagd en u mag morgen weer naar huis. Dat klinkt mooi maar dat was nou precies wat Antje Tamminga (54 jaar) niet wilde. Jazeker ziekenhuisbedden moeten zo gauw mogelijk weer leeg want de volgende patiënten staan al weer te dringen. Dat begreep zij ook wel. Maar als je alleen woont en er is niemand die je, één keer weer thuis, helpt om de trap op te komen. En er is ook niemand die de eerste week de boodschappen voor je wil doen, laat staan je eten koken. Wat dan? Mooi hoor dat de operatie was geslaagd, maar ze voelde zich nog lang niet in staat om weer voor zichzelf te zorgen. Hoe moest dat nou?

Harm en Anna Hoogland, al meer dan 60 jaar getrouwd, wonen nog steeds zelfstandig. En dat, ondanks dat ze al ver in de tachtig zijn en Harm beginnend dement is. Anna zorgt voor hem of, zoals dat tegenwoordig heet: ze is zijn mantelzorger. Maar wat wil het geval? Anna heeft al jaren last van haar heup en daar is best wat aan te doen. Maar wie moet er voor Harm zorgen als zij in het ziekenhuis ligt? Bovendien, hoe moet het als zij de eerste tijd na de operatie wel naar huis mag maar nog niets kan en mag doen?

In beide, bovenbeschreven situaties bood logeerhuis De Opstap de oplossing. Antje ging meteen vanuit het ziekenhuis met een taxi naar De Opstap en werd daar door twee vriendelijke vrijwilligers opgevangen en in haar eigen slaapkamer geïnstalleerd. ‘s Avonds at ze met de 4 andere gasten en de 2 vrijwilligers in de gezamenlijke huiskamer, zuurkool met worst. Ze is 8 dagen gebleven.

Met Harm en Anna ging het anders. Anna bracht Harm de dag voordat ze zelf in het ziekenhuis zou worden opgenomen naar De Opstap. Toen ze aan haar heup was geopereerd en niet meer in het ziekenhuis hoefde te blijven maar nog wel veel pijn had, ging ze ook naar De Opstap. Hun bedden stonden naast elkaar en de vrijwilligers kookten het lievelingskostje van Harm: kapucijners met spek. Mooi toch, en na 14 dagen kon Anna het weer allemaal zelf en gingen ze samen naar huis.

Herman Kassenberg (De Opstap)

De vriend van Lindy Stol was op internet aan het zoeken naar vrijwilligerswerk en ineens zei hij: “Lin dit is nou echt wat voor jou”. Lindy is 28 jaar en in het dagelijks leven 4 dagen per week onderwijzeres of, zoals ze het zelf liever noemt: leerkracht aan een basisschool. Ze hadden het samen besproken, ze wilden naast hun betaalde werk en hobby’s ook iets voor andere mensen betekenen. Iets dat andere mensen helpt en daarmee hun eigen horizon verbreden. En echt, hij heeft gelijk gekregen. Als vrijwilliger werken in logeerhuis “De Opstap” is haar op het lijf geschreven. Het is een mix van dingen die ze toch al graag doet: voor mensen zorgen, een praatje maken, gezelligheid creëren, de boel een beetje schoonhouden en voor hen koken. Dat laatste is helemaal in de roos, want koken en dan speciaal voor een groep, is wat ze het liefste doet.

Hoewel Lindy zichzelf een zorgzaam type noemt, wist ze tot voor kort nauwelijks iets van de zorgsector. Ze wilde er graag mee kennismaken en als het kon ook wat van opsteken. Als leerkracht op een basisschool heb je geen idee hoe het in die sector toe gaat, laat staan dat je je realiseert hoe afhankelijk sommige mensen zijn van zorgorganisaties. Al doende vroeg ze zich vaak af hoe het zou zijn als haar ouders of later zij zelf op dit soort voorzieningen zouden zijn aangewezen. Hopelijk zijn er dan ook mensen die dat net als zij, met veel enthousiasme en invoelingsvermogen doen. Al met al nogal wat factoren die haar bevestigen in het idee dat ze een goede keuze heeft gemaakt. Over dat “er wat van opsteken” geldt misschien wel het meeste dat ze heel aardig uit de voeten kan met haar leerlingen en uiteraard met hun ouders maar nu ook met de leeftijdscategorie: hun grootouders. Oudere mensen die herstellende zijn van een zware operatie of ingreep, hebben behalve de lichamelijke misère ook hun door de jaren heen ingesleten gewoonten en eigenaardigheden. Maar het zijn natuurlijk wel volwassen mensen met een eigen verantwoordelijkheid en autonomie. Ook daar leert zij als vrijwilliger mee omgaan.

En dan nog wat, vertelt Lindy. Als ze niet aan deze vrijwilligersklus was begonnen en het niet eens van dichtbij meemaakte, zou ze niet hebben kunnen vermoeden hoe zwaar een mantelzorger het soms heeft. Er zijn mensen die jarenlang alle dagen van de week klaarstaan voor hun partner, hun zus of ander familielid. Het is echt ongelooflijk wat die mensen soms moeten opbrengen en hoe vermoeid ze daar van raken. Het is dan een genot om het even van hen te kunnen overnemen. Ze wist het al wel maar ze merkt het iedere keer weer als ze de blije en dankbare gezichten ziet; het is gewoon heel erg fijn om andere mensen te helpen. Het bezorgt je een goed gevoel, je voelt je nuttig. Ze vindt het zelfs zo fijn dat ze te pas en te onpas tijdens haar andere bezigheden collega’s en vrienden over haar vrijwilligerswerk vertelt. In haar eigen woorden: “het is misschien een beetje raar gezegd maar het werk in “De Opstap” geeft me zoveel voldoening dat ik het gevoel heb er méér voor terug te krijgen dan wanneer ik er voor zou worden betaald.” Ze gaat er met plezier naar toe en gaat aan het einde van haar dienst met een voldaan gevoel naar huis. Het werk kost haar geen energie, integendeel het gééft haar energie. Laatst logeerde er een dame tijdens haar dienst met een nogal streng dieet, veel van de gebruikelijke ingrediënten, o.a. vet, mocht ze beslist niet hebben. Dat was een kolfje naar haar hand. Ze kon zich helemaal uitleven op een alternatief menu. Geweldig, je had haar gezicht moeten zien; één en al dankbaarheid. Zo kwam haar kookhobby weer goed van pas. Maar dat hoeft niet altijd want toen ze laatst voorstelde om bij de kip, patat met pindasaus te halen, zaten ze met z’n zessen aan tafel te smikkelen. En dat ging ook allemaal schoon op.

Herman Kassenberg (De Opstap)

Als vrijwilliger van Logeerhuis De Opstap doe ik mee aan de cursus voor de vrijwilligers van De Opstap. De cursus is vrijblijvend, maar ik ben zo enthousiast over de onderwerpen en over de manier waarop de cursus wordt gegeven, dat ik elke vrijwilliger van De Opstap het gun om de cursus te volgen. Voor mij heeft het in ieder geval veel opgeleverd over hoe ik met levenszaken om ga en wat ik kan betekenen voor anderen.

De cursus bestaat uit 4 bijeenkomsten van 2 uur. Elke bijeenkomst staat er een thema centraal. De eerste bijeenkomst gaat over kennismaken en luisteren. Een ware kunst, omdat echt luisteren betekent dat je niet meteen zelf gaat vertellen met voorbeelden wat jij hebt mee gemaakt, want dan luister je niet meer en ben je vooral met jezelf bezig.

De tweede bijeenkomst gaat over emoties. Hoe ga ik om met emoties? We wisselen dat met elkaar uit en dan blijkt dat de meeste cursisten van huis uit niet hebben geleerd om emoties te uiten. Dat geldt ook voor mij. Ik word me daar opnieuw bewust van, maar ook dat ik in de loop van mijn leven heb geleerd om me wel te uiten en hoe belangrijk dat is.

De derde bijeenkomst gaat over verlies en afscheid. Wat is verlies en hoe ga je om met verlies? Er zijn vele soorten verlies, zoals verlies van je jeugd, je woonomgeving, kinderen die uit huis gaan, overlijden van een dierbare. Mag je rouwen als je een verlies ervaart? Wie bepaalt wat voor jou een verlies is? Er is vaak geen ruimte om te mogen rouwen om verlies, wat voor soort van verlies dan ook. En dat is niet gezond, want van niet geuite rouw kun je ziek worden.

De laatste bijeenkomst gaat over de kracht in jezelf. Waar ben je goed in? Wat zijn jouw kwaliteiten? Hoe kun jij dat in de wereld zetten? We zijn niet gewend om op deze manier over onszelf te denken. Het is nooit goed genoeg. Er wordt benadrukt dat we goed zijn zoals we zijn. We beleven met elkaar een mooi bijeenkomst, waar iedereen voor zichzelf een aantal kwaliteiten weet te benoemen.

Het zijn leerzame bijeenkomsten waarin we veel met elkaar kunnen delen.

“Ik ben zo enthousiast over de onderwerpen en over de manier waarop de cursus wordt gegeven, dat ik elke vrijwilliger van De Opstap het gun om de cursus te volgen.”